De polyfonie van het Mayombewoud

Much ink has been spilled on the economic exploitation of Congo Free State and later Belgian Congo. However, the exploitation of tropical timber has largely remained overlooked. Yet, the tonnages of tropical timber exports, particularly in the post-war period, was not inferior to those of other raw materials. The U.S. market, in particular, developed a taste for the “beautiful” colors and patterns of limba wood, harvested in the Mayombe forest. To fully grasp the local implications of this demand, corporate and government archives often prove insufficient. Indeed, the specific perspective embedded within in those archives is heavily colored by forestry logics, which reduce the forest to abstract quantities of wood. In this article, I argue that mission archives - missionary interests often did not align with those of state or economy - contain crucial sources that allow for a better understanding of the impact on the inhabitants of the Mayan forest.

Over de economische exploitatielogica van de Onafhankelijke Congostaat en later Belgisch-Congo is al veel inkt gevloeid. De exploitatie van tropisch hout bleef echter nog grotendeels buiten beeld. Nochtans doen de tonnages van geëxporteerd tropisch hout, zeker in de naoorlogse periode, niet onder voor die van andere grondstoffen. Vooral de Amerikaanse markt liep storm voor de ‘mooie’ kleuren en patronen van limbahout, ontgonnen in het Mayombewoud. Om de lokale gevolgen van die voorliefde te begrijpen, schieten bedrijfs- en overheidsarchieven vaak te kort. De specifieke blik vervat in die archieven is immers sterk gekleurd door bosbouwlogica’s, die het woud reduceren tot abstracte hoeveelheden hout. In dit artikel argumenteer ik dat missiearchieven – de missionaire belangen strookten vaak niet met die van staat of economie – cruciale bronnen bevatten die toelaten om de impact op de bewoners van het Mayombewoud beter te begrijpen.